تحلیل فضایی نابرابری‌های ناحیه‌ای در استان آذربایجان شرقی

کیفیت توسعه و زیرساخت‌های آن در اثر برنامه‌ریزی‌های نامطلوب و متمرکز گذشته مسائل عمده‌ای را در روند توسعه نواحی کشور ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع یکی از تنگناهای اساسی در عرضه مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمار می‌آید. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل‌های منطقه‌ای، گام نخست شناخت و سطح‌بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه‌های اقتصادی، زیربنایی و ارتباطات، اجتماعی- فرهنگی، بهداشتی درمانی، آموزشی است. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش‌های همبستگی، اسنادی، تحلیلی است. 44  شاخص مورد بررسی در این مطالعه در 6 بخش زیربنایی و ارتباطات، بهداشت و درمان، کشاورزی، جمعیتی و اقتصادی، فرهنگ و ورزش، آموزشی قرار می‌گیرند. تکنیک‌های آماری تاپسیس و روش تحلیل خوشه‌ای سلسله مراتبی روش‌های اصلی به کاربرده شده در این تحقیق هستند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد تفاوت‌ها و نابرابری‌هایی درسطح توسعه‌یافتگی شهرستان‌ها وجود دارد، به طوری که شهرستان‌های تبریز، آذرشهر در یک سطح (سطح یک توسعه) و شهرستان‌های مراغه، اهر، بناب، مرند، میانه، سراب در یک سطح (سطح 2 توسعه) شهرستان‌های شبستر، اسکو، بستان‌آباد در یک سطح (سطح 3 توسعه) و شهرستان‌های جلفا، کلیبر،هریس، هشترود و ملکان در یک سطح (سطح 4 توسعه) قرار دارند. لذا این تفاوت‌ها لزوم تهیه و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های هدفمند را برای توسعه یکپارچه و متوازن شهرستان‌ها ایجاب می‌کند.